Tham Cám

"Than cám" (tiếng Anh là slack hoặc duff) là một loại than đá có kích thước hạt rất nhỏ, gần giống như bột hoặc cám gạo, đúng như tên gọi của nó.

Đặc điểm chính của than cám:

• Kích thước hạt: Rất nhỏ, thường là các hạt dưới 6mm hoặc thậm chí dưới 1mm, tùy theo tiêu chuẩn phân loại của từng mỏ than hoặc quốc gia.
• Nguồn gốc: Nó thường là sản phẩm phụ thu được trong quá trình khai thác, sàng tuyển và vận chuyển các loại than cục lớn hơn (như than cục, than hòn). Khi than bị vỡ vụn do va đập, phần mảnh nhỏ nhất sẽ tạo thành than cám.
• Giá trị kinh tế: Do kích thước nhỏ và khó sử dụng trực tiếp trong một số lò đốt truyền thống (dễ gây tắc, khó kiểm soát cháy), than cám thường có giá thành rẻ hơn các loại than cục cùng phẩm cấp.

Công dụng của than cám:

Mặc dù có kích thước nhỏ, than cám lại là một loại nhiên liệu rất quan trọng và được sử dụng rộng rãi, đặc biệt là trong:

1. Sản xuất điện: Đây là ứng dụng phổ biến nhất. Than cám được nghiền mịn thành bột, sau đó phun vào lò hơi của các nhà máy nhiệt điện để đốt cháy, đun sôi nước tạo hơi nước quay tua-bin phát điện.
2. Sản xuất than ép (than bánh): Than cám được trộn với chất kết dính (như nhựa đường, mật mía) rồi ép lại thành các viên hoặc bánh than có kích thước đồng đều, thuận tiện cho việc vận chuyển và sử dụng trong công nghiệp hoặc dân dụng.
3. Công nghiệp xi măng: Dùng làm nhiên liệu đốt trong các lò nung clinker.
4. Luyện kim: Than cám có thể được dùng làm nhiên liệu hoặc chất khử trong một số quy trình công nghiệp phụ trợ.

Ở Việt Nam, than cám là sản phẩm than thương mại chủ lực của ngành than, được phân loại theo các mức độ khác nhau (Cám 1, Cám 2, Cám 3...) dựa trên kích thước hạt và chất lượng (hàm lượng tro, lưu huỳnh, nhiệt trị) để phục vụ cho các mục đích sử dụng chuyên biệt.